We gaan verder met de jaren '90. De jaren '90 was misschien wel het meest interessante decennium in Dylan's gereleasde oeuvre. Niet eerder hebben we zoveel afwisseling gezien in wat er uitgebracht werd, de hoeveelheid en de variatie. The Bootleg Series deden hun intrede in de jaren '90, maar ook de begrippen field recording en remaster. Met name rondom de release van Time Out Of Mind verschenen er diverse CD singles (soms ook CD EPs genoemd, omdat er meestal 4 tracks op stonden) met vooral field recordings: live opnamen die niet afkomstig waren van zgn. direct line (of soundboard) tapes maar die gewoon in de zaal opgenomen bleken. Op de eerdere versie van Dylan's officiële website bobdylan.com (die eveneens in de jaren '90 werd gelanceerd), kon je vanaf 1997 nog veel meer field recordings in de vorm van direct streams beluisteren.
De meeste van deze CD singles laat ik achterwege (immers, de best klinkende zal vrijwel per definitie de betreffende CD single zelf zijn); een enkele opmerkelijke release zal ik wel vermelden.
Eerst even een rectificatie: de heruitgave van Blood On The Tracks op vinyl met rood CBS label (met in de matrix de letters CXAL en CXBL) is zonder twijfel de best klinkende versie, echter deze is niet identiek aan de Amerikaanse Half Speed Master uit 1981. De "rode CBS" LP verstoot dus de SACD (uit 2003, = huidige winkelversie) van de 1e plaats.
De jaren '90 begonnen verrassend genoeg met het verfrissende album Under The Red Sky, geproduceerd door de broers Was.
Tot op heden nog niet geremasterd, op 1 track na (mogelijk wordt een remaster achtergehouden voor een toekomstige megabox release).
De ene heruitgebrachte geremasterde track, 'Under the red sky', vind je op de compilatie DYLAN uit 2007, en klinkt daarop dus het best.
De originele CD van Under The Red Sky doet in mijn oren niet onder voor de LP.
Na 23 jaar klinkt dit album nog steeds tijdloos. Met Under The Red Sky maakten we ook voor het eerst kennis met Dylan's produceralias Jack Frost.
In maart 1990 verscheen de Amerikaanse promo CD Most Of the Time met hierop een sterk afwijkende studio 'video' versie van het nummer 'Most of the time', geproduceerd door Don Was.
Good As I Been To You
Dit "all-acoustic" album heeft altijd goed geklonken op de originele CD ('You're gonna quit me' klinkt een pietsje beter op de DYLAN compilatie), maar mijn voorkeur gaat uiteraard uit naar de werkelijk prachtig klinkende vinyl re-release van Music On Vinyl uit eind 2011.
Een outtake van Good As I Been To You, 'You belong to me' verscheen op de soundtrack van de Oliver Stone film Natural Born Killers. Een tijdje terug dook een zgn. 'undubbed' versie op van deze outtake, zonder het gesproken einde.
Ik sta kort stil bij The 30th Anniversary Concert Celebration. De 4 Dylan uitvoeringen klinken het best op de CD, en als je 'My back pages' achterwege laat, dan hoor je Dylan's vrijwel laatste solo optreden.
World Gone Wrong
Deze klinkt in mijn oren nog steeds het best op de originele CD release, zij het licht overstuurd. Het nummer 'Blood in my eyes' is geremasterd op de eerder genoemde DYLAN compilatie.
Eind 1994 verscheen de compilatie Greatest Hits Volume 3. Deze compilatie bevat een nieuwe (1994) remix van 'Dignity' van Bruce Springsteen producer Brendan O'Brien met opnieuw ingespeelde overdubs (de 2e keer dat Dylan zich van een Springsteen producer bediende, na Chuck Plotkin in 1981). Daarnaast staat de originele 1978 LP mix van de track 'Changing of the guards' in een geremasterde versie op deze compilatie - dus niet de langere versie die op de remaster van Street-Legal uit 1999. Searching For A Gem vermeldt niet de vinyl release van Greatest Hits Volume 3, die echter wel bestaat. De LP klinkt iets minder schel dan de CD.
Unplugged
Dylan's participatie aan deze eind jaren '80/begin jaren '90 uiterst lucratieve succesformule kwam wat verlaat, in 1995. Unplugged alleen horen werkt echter niet voor mij; je moet het ook zien, vandaar mijn voorkeur voor de DVD release uit 2004 waarop tevens een nieuwe 5.1 surround mix te horen is.
Met de release van de Amerikaanse promo CD Live '96 deed de field recording zijn intrede, de aftrap voor een groot aantal live tracks die zowel het licht zagen via bobdylan.com als de eerder genoemde CD singles. Een volledig overzicht vind je op Searching For A Gem, op de pagina Online Performances. Vorig jaar circuleerde de totale collectie field recordings in uitstekende kwaliteit als upload op internet.
Dan komen we aan bij Dylan's "comeback" album Time Out Of Mind. Veel Dylan audiofielen (waaronder ook ik) kijken al enige tijd uit naar een remaster van Time Out Of Mind (ook deze wordt mogelijk achtergehouden voor de megabox). Echter, de originele CD klinkt nog zeer goed, en doet zelfs in mijn oren niet echt onder voor de LP versie, die inmiddels onder verzamelaars enige cult status bereikt heeft, getuige de slordig uitziende counterfeits op vinyl die de laatste jaren opdoken op platenbeurzen (de counterfeit van World Gone Wrong is daarentegen wel geslaagd, zowel het uiterlijk als de kwaliteit van de vinyl persing).
Enkele tracks van Time Out Of Mind verschenen later op compilaties in geremasterde vorm en klinken hoorbaar beter:
- 'Dirt road blues' op de compilatie CD Bob Dylan Blues (2006).
- 'Not dark yet' en 'Make you feel my love' op de compilatie DYLAN (2007).
Een sterk afwijkende, zeer geslaagde remix van 'Love sick' is te vinden op de compilatie promo CD Lovesick uit 2004.
(Time Out Of Mind wil tegenwoordig nog wel eens gedateerd overkomen vanwege de zwaar aangezette Daniel Lanois productie. De outtakes van het album die op Tell Tale Signs: The Bootleg Series Vol.8 (Rare & Unreleased) 1989-2006 zijn verschenen, klinken krachtiger.)
Tenslotte laat ik je nog weten dat ik The Bootleg Series Vol. 4: Live 1966 - The Royal Albert Hall Concert mooier vind klinken op de prachtige vinyl release op Columbia Classic Records dan op de reguliere CD. Voor alle andere releases van The Bootleg Series gaat mijn voorkeur echter uit naar de CD versies, met uitzondering van Tell Tale Signs.
(The Bootleg Series Volumes 1-3 (Rare & Unreleased) 1961-1991 werd overigens tegelijkertijd met Biograph in 1997 opnieuw uitgebracht in een geremasterde versie).
Hartelijke groet,
Cas.
1 opmerking:
Weer verhelderend! Wel opmerkelijk dat je de negentiger jaren zo positief belicht. Eigenlijk vond ik de vreselijke tachtiger jaren toch interessanter, met vreemde pieken en vele diepe dalen. Toch haal je het nu goed naar voren dat het de jaren waren waarin Dylan zijn gezicht terug vond en vele interessante releases het licht zagen.
Een reactie posten